علت پرز دادن فرش چیست و چگونه آن را برطرف کنیم؟

علت پرز دادن فرش چیست و چگونه آن را برطرف کنیم؟

چهارشنبه 06 آذر 1398

با وجود اینکه فرش ماشینی کاشان از شناخته شده ترین و باکیفیت ترین فرش های ماشینی است؛ اما با این وجود همه ما بعد از خرید فرش ماشینی با مشکل پرزدهی فرش مواجه شده‌ایم. پرز الیاف بسیار باریکی است که روی سطح فرش های نو وجود دارد و به لباس می چسبد و مشکل ساز می شود. هنگامی که فرش نو خریداری می کنیم فرش پرزدهی زیادی دارد و امکان از بین بردن پرز فرش در همان روزهای اولی که فرش را خریداری کرده ایم وجود ندارد. به همین دلیل برای رفع این مشکل نیاز است تا با انجام روش هایی که در ادامه ذکر خواهد شد و با گذشت زمان این مشکل را حل کنیم. اما در ابتدا قبل از ارائه این روش ها لازم است به دلایلی که موجب می شود فرش پرزدهی داشته باشد اشاره شود تا بتوان با شناخت این دلایل راحتتر و سریع تر این مشکل را حل کرد.

دلایل به وجود آمدن پرز فرش

ازجمله دلایلی که باعث پرزدهی فرش می شود عبارتند از:

خط تولید فرش

در مرحله بافت فرش برای اینکه فرش پرزدهی نداشته باشد و نخ خاب به زمینه متصل شود

1- باید به اندازه کافی از آب و روغن استفاده شود

2- دستگاه های ریسندگی و تثبیت حرارت به خوبی تنظیم و

3- نخ ها به خوبی تابیده شوند. 

اگر هرکدام از این سه مرحله به خوبی انجام نشود، فرش ماشینی یا فرش دستبافت دچار پرزدهی خواهد شد. در بافت فرش دستبافت، قیچی کاری و پرداخت حین بافت رایج ترین فرایند در زمان بافت قالی است. هنگامی که یک رج بافته شد بعد از عبور پود زیر (پودی که ضخیم تر است) از روی رج بافته شده، بافنده قالی سر گره نخ های بافته شده را میان دو انگشت شست و نشانه خود می گیرد و آن را به سمت جلو و پایین می کشد، با این کار گره محکم تر شده و به طور کامل جفت می شود. به این عمل اصطلاحا سرکشی یا پیشکشی می گویند. بعد از آن پود رو از روی پود زیر عبور کرده و گره ها محکم سرجای خود تثبیت می شوند. در آخر سر گره ها را قیچی می کنند تا پرز آن از بین برود. اگر گره ها به خوبی سرکش نشوند و به سمت جلو نیایند بعد از قیچی کردن به خوبی پرز فرش گرفته نمی‌شود. اما اگر بخواهیم مقایسه کنیم، پرزدهی فرش ماشینی بیشتر از فرش دستبافت است. علت آن به این مسئله مربوط می شود که در فرش ماشینی برای حفظ خاب فرش از آهار استفاده می کنند. بعضی از الیاف به علت بلندی که نسبت به سایر الیاف دارند، توسط آهار مهار نمی شوند و در نتیجه این الیاف باعث پرزدهی فرش می شوند.

تراکم و تعداد شانه

دومین عاملی که باعث پرزدهی فرش می شود، تراکم و تعداد شانه فرش است. هرچقدر تراکم و تعداد شانه فرش کمتر باشد، میزان پرزدهی فرش افزایش می یابد. بنابراین می توان گفت فرش 1200 شانه نسبت به فرش 1000شانه، 700 شانه و 500 شانه پرزدهی کمتری دارد.

جنس و کیفیت الیاف به کار رفته در بافت فرش

سومین عامل و از جمله اثر گذارترین عامل در میزان پرزدهی فرش، کیفیت و جنس الیافی است که در بافت فرش مورد استفاده قرار می گیرد. در تولید فرش های ایرانی، بیشتر از الیاف اکریلیک استفاده می شود چرا که دوام و ماندگاری بیشتری نسبت به سایر الیاف داشته و می توان به مدت طولانی تری از فرش تولید شده با این جنس استفاده کرد. اما مشکل الیاف اکریلیک این است که پرزدهی زیادی دارد اما اخیرا با کمک فرایند هیت ست توانسته اند تا حدودی این مشکل را حل کنند. با این حال اگر در تولید فرش از الیاف بی کیفیت و تقلبی استفاده شده باشد پرزدهی فرش بیش از حد معمول است. همچنین بعضی از الیاف به مرور زمان و در اثر عواملی مانند پاخوردن زیاد، ازحالت خاب فرش خارج می شوند و با ظاهر شدن روی فرش، پرزدهی را به میزان چشمگیری افزایش می دهند.

تا اینجا با عوامل پرزدهی فرش آشنا شدیم اکنون لازم است روش های از بین بردن پرز فرش را بیان کنیم.

با چه روشهایی می توان پرز فرش را از بین برد؟

برای از بین بردن پرز فرش روش های گوناگونی وجود دارد که در ادامه این روش ها را عنوان و توضیح خواهیم داد. پرزگیری فرش های دستبافت باید با دقت بیشتری انجام شود چرا که این نوع فرش ها ظرافت بیشتری نسبت به فرش ماشینی دارد. نکته دیگر اینکه میزان پرزدهی فرش های تیره بیشتر از فرش های دستبافت است، بنابراین در هنگام خرید باید به رنگ فرش نیز توجه شود.

جارو زدن

جارو زدن از جمله بهترین و آسانترین روش ها برای از بین بردن پرز فرش است که با جاروهای گوناگونی مانند جاروی چوبی، جاروی دستی و جاروبرقی می توان این کار را انجام داد. اگر از جاروی چوبی یا دستی استفاده می کنید بهتر است کمی نم دار کرده تا پرز بیشتری جمع کند. اگر از جاروبرقی استفاده می کنید حتما باید دور موتور را در سرعت کم تنظیم کنید و در جهت خاب فرش جارو بکشید تا بتوان از این طریق پرزهای بیشتری را از لابه لای تار و پود فرش جمع کنید. در صورت استفاده از این روش باید به مدت سه هفته ادامه دهید تا کامل پرزها برطرف شود. همچنین درهنگام استفاده از این روش باید تمامی پنجره های خانه را باز گذاشت تا پرزها از فضای خانه خارج شوند و مشکل تنفسی ایجاد نکنند.

استفاده از فرچه فرش

در استفاده از فرچه باید دقت کنید. اگر از فرچه به روش اصولی مانند نمدار کردن فرچه، کشیدن فرچه با ملایمت و در جهت خاب فرش و ... استفاده نشود، فرش آسیب می‌بیند و  دچار پرزدهی بیشتری می‌شود. اما اگر این روش‌ها با دقت و اصولی انجام شود نه تنها آسیبی به فرش وارد نمی‌کند بلکه پرزهای بیشتری جمع می‌کند.

استفاده از دستمال مرطوب یا کیسه حمام

در این روش دستمال تمیزی را نمدارکرده و در جهت خاب فرش روی فرش می‌کشیم. لازم است برای کسب نتیجه مطلوب این عمل را چندین بارتکرار کنیم تا نتیجه مطلوب حاصل شود.

استفاده از فوم نگهدارنده

روش دیگری که با استفاده از آن می‌توان میزان پرزدهی فرش را کاهش داد استفاده از فوم نگهدارنده فرش است. این فوم با جذب فشار پا، میزان پاخوردگی فرش را به مقدار زیادی کاهش داده و از این طریق میزان پرزدهی فرش کاهش می‌یابد. همچنین این فوم با نم گیری ازپوسیدگی فرش جلوگیری کرده و از آن در مقابل کثیفی‌ها و آلودگی‌ها محافظت می‌کند.

کمک گرفتن و استفاده ازخدمات یک قالیشویی معتبر

کارگاه های قالیشویی با توجه به تخصصی که در زمینه فرش دارند می توانند با رعایت نکات اصولی و بدون آسیب رساندن به بافت فرش، پرز فرش را از بین ببرند. فقط هنگام تحویل فرش خود به قالیشویی این نکته را متذکر شوید که فرش را برای پرزگیری به قالیشویی سپرده اید نه شستشو.

عضویت در خبرنامه ایمیلی

عضویت در خبرنامه پیامکی